تهدیدات مجازی فراسوی مباحث اقتصادی و سیاسی به اعضا و جوارح هم آسیب میزند
در کنار آسیب‌هایی که تا اینجا
ذکر شد و بیشتر در حیطه‌ی مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جای
می‌گرفت، باید از آسیب‌های دیگری نیز نام برده شود که جسمانی و فیزیکی بوده
و به اعضاء و جوارح کاربر صدمه می‌رساند که بی شک در این حوزه کودکان و نوجوانان به مراتب بیشتر در معرض تهدید اند .
تهدیدها در حوزه‌ی کودک و نوجوان (بازی‌های کامپیوتری)[11]:
1. هیجان و تیک‌های عصبی: بازی‌های کامپیوتری را از یک منظر، می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: گروه اول بازی‌هایی که جذابیت داشته و علاوه بر ایجاد هیجان، باعث افزایش تمرکز، دقت و خلاقیتِ کودک می‌شوند؛ و گروه دوم بازی‌هایی هستند که صرفاً هیجان داشته و لذا خواه ناخواه اثر مخربی بر ذهن کودک می‌گذارند. اگرچه هیجان، نیاز طبیعی کودکان در دوره‌های سنی مشخصی است تا به رشد شخصیتی و عاطفی لازم دست پیدا کنند اما نباید منکر این اصل شد که به حس هیجان‌پذیری کودکان و نوجوانان باید به شکلی طبیعی پاسخ داده شود. بازی‌های خشن رایانه‌ای نه تنها نیاز کودکان را برای ارضای هیجاناتشان تأمین نمی‌کند بلکه باعث افزایش هیجان‌پذیری به شکلی نامناسب در آن‌ها می‌شود و پس از مدتی سبب افزایش نیاز آن‌ها به محرک‌های محیطی قوی‌تر -جهت واکنش نشان دادن- می‌شود.
2. کم‌توجهی: کودکان به دلیل استمرار در انجام بازی‌های جنجالی و پر سروصدای رایانه‌ای، به مرور زمان دچار کم‌توجهی شده و در ذهن خود تخیلاتی را می‌پرورانند. این کودکان به طور دائم در عالم خیال سیر می‌کنند و به مرور دامنه‌ی توجه و تمرکز کمتری پیدا می‌کنند.
3. پرخاشگری: عارضه‌ی دیگری که در اثر هیجان مستمر در کودکان و نوجوانان حادث می‌شود، افزایش میزان ترشح هورمون آدرنالین[12] و نورآدرنالین[13] از غدد فوق کلیوی است که این افزایش ترشح، سیستم عصبی آن‌ها را دچار آسیب کرده و به شکل پرخاشگری، کم‌صبری و نیز تنش‌های عصبی آنان آشکار می‌شود.
4. تیک‌های عصبی: هیجان زیاد باعث انقباض دائم عضلات شده و کودکان و نوجوانان را دچار عوارضی مانند تیک‌های عصبی، جویدنِ گوشه‌ی لب و ناخن، قفل شدن دندان‌ها، اخم و نهایتاً چین و چروک صورت می‌کند. به همین دلیل آن‌ها به ناچار برای تخلیه‌ی هرچه بیشتر هیجانات انباشته شده، کالری بیشتری مصرف می‌کنند که به دنبال افزایش وزن ناشی از این مصرف زیاد کالری، دچار عوارض جسمانی فراوانی نیز می‌شوند. از طرف دیگر وارد آمدن استرس فراوان به کودکان، در نهایت موجب تغییرات فشار خون و تغییر در ضربان قلب آنان می‌شود.
5. بی‌نظمی و خود‌محوری: ایراد دیگری که به بازی‌های رایانه‌ای وارد است این است که این بازی‌ها نظم خاصی نداشته و کودک یا نوجوان هر زمان که اراده کند، مشغول بازی می‌شود. همین ویژگی، زمینه‌ی لازم برای افزایش بی‌انظباتی را در کودک ایجاد می‌کند.
6. عوارض بازی‌های خشن رایانه‌ای بر کودکان «بیش‌فعال»: آن دسته از بازی‌هایی که هیچ جنبه‌ی آموزشی نداشته و کودک را تنها با صحنه‌های خشن سرگرم می‌کند، برای کودکان بیش‌فعال -که کنجکاوتر از بقیه‌ی بچه‌ها هستند- بسیار مخرب است و میزان توجه و تمرکز آن‌ها را بیش از پیش کاهش می‌دهد. خشم، رفتارهای غلط، افت تحصیلی و آسیب‌های روانی و تربیتی، از مهم‌ترین عوارضی است که کودکان دچار بیش‌فعالی یا وسواس را به دنبال استفاده از بازی‌های خشنِ رایانه‌ای تهدید می‌کند. صحنه‌های ترسناک بازی‌های رایانه‌ای ممکن است کودکان را دچار نوعی ترس خیالی کند که در نهایت باعث گوشه‌گیری، کاهش تمرکز و یادگیری و اختلال در خواب می‌شود. هنگامی که کودکان و نوجوانان به دنبال بازی‌های پرهیجان رایانه‌ای، با مغزی خسته می‌خوابند، در ساعات خواب که زمان ترمیم مغز است دچار تنش شده و آسیب می‌بینند. این کودکان اغلب عصبی هستند و توانایی کمتری برای تجزیه و تحلیل آموخته‌هایشان پیدا می‌کنند.
7. کندی رشد جسمانی: یادگیری مهارت‌های حرکتی و تکامل جسمانی در کودکان، همه از آثار مثبتِ جنب‌وجوش و بازی در دوران کودکی است. اما هنگامی که حرکات فیزیکی محدود می‌شود و کودک، ساعت‌ها وقت خود را روبه‌‍روی تلویزیون یا رایانه می‌گذراند، استخوان و مفاصلی که در این دوران باید نهایت رشد خود را داشته باشد، از تکامل بازمانده و آسیب می‌بیند و در نتیجه رشد کودک دچار اختلال می‌شود. بسیاری از مهارت‌های فردی در این کودکان رشد پیدا نمی‌کند و از آن‌جا که حرکت دست تنها فعالیت بدنی بازی رایانه‌ای است، کودکان نمی‌توانند فعالیت‌های شخصی‌شان را با سرعت عمل انجام دهند.
8. ضعف بینایی و خستگی چشم: هنگام انجام بازی رایانه‌ای، چشم حدود چهار هزار حرکت در ساعت انجام می‌دهد و ناچار است فشار زیادی را برای دیدن دقیق و تمرکز روی صحنه‌هایی که پشت سر هم و با سرعتِ زیاد نمایش داده می‌شوند، تحمل کند. این اتفاق در نهایت باعث تحریک‌پذیری سیستم عصبی شده و مشکلات چشمی گوناگونی را مثل تاری دید، عدم تطابق و دو‌بینی و حتی ایجاد تیک در پلک‌ها به دنبال دارد. از طرف دیگر، ضعف بینایی و خستگی چشم از عوارض تماشای طولانی مدت بازی‌های رایانه‌ای است که سردرد، گردن‌درد و کمردرد را هم به دنبال خود دارد.
9. آسیب‌های مفصلی: یکی دیگر از آسیب‌های جسمانی ناشی از بازی‌های رایانه‌ای، آسیب به مفاصل کودکان است. تحقیقات نشان داده به ازای هر یک ساعتی که کودکان صرف بازی‌کردن با کنسول‌های بازی می‌کنند، احتمال ابتلای آن‌ها به دردهای مفصلی نزدیک به 50 درصد افزایش پیدا می‌کند و هر چه سن کودک پایین‌تر باشد، احتمال ابتلای او به دردهای مفصلی هم بیشتر است به طوری که یک کودک 7 ساله که در روز 2 ساعت به بازی‌های رایانه‌ای مشغول است نسبت به یک کودک 10 ساله درد بیشتری در ناحیه مچ و انگشتان دست پیدا می‌کند چرا که عضلات و تاندون‌های این کودکان هنوز در حال رشد است. به طور کلی بازی‌های رایانه‌ای برای سلامت عضلات و تاندون‌های دست کودکانی که در سن رشد قرار دارند، خوب نیست. به همین دلیل پدر و مادرها باید نسبت به مدت زمانی که کودکان صَرف بازی‌کردن با این دستگاه‌ها می‌کنند، توجه کافی داشته باشند. برای مثال کودکِ خود را ملزم به استراحت دوره‌ای بعد از هر 45 دقیقه بازی کنند. 2 تا 3 ساعت بازی کردن با کنسول‌های بازی برای یک کودک 7 ساله، زمان بسیار زیادی است و می‌تواند رشد صحیح عضلات دست و بازوی او را تحت تأثیر قرار دهد.
[1] William Ford Gibson
[2] «فضای سایبر؛ آسیب ها و مخاطرات»، طارمی، محمد حسین، نشریه ره آورد نور، بهار 1387، شماره 22.
[3] موارد ذکر شده تا اینجا ، به نقل از همان منبع قبلی است.
[4] individualism
[5] «فضای سایبر؛ آسیب ها و مخاطرات»، طارمی، محمد حسین، نشریه ره آورد نور، بهار 1387، شماره 22. موارد 2 تا 13 از این منبع برداشت شده است.
[6] pop-up windows
